مراحل تمرین سرود

تقسیم بندی صدای انسان از حیث زیروبم بودن صوت:

آقایان	خانم­ها و کودکان
1. تنور ( Tenor) صدای زیر آ قایان	1. سوپرانو(Soprano) صدای زیر خانم ها
2. باریتون (Baryton) صدای متوسط آقایان	2. متسوسوپرانو(Mezzo soprno) صدای متوسط خانم ها
3. باس(Basse) صدای بم آقایان	3. کُنترآلتو (آلتیو) Contralto صدای بم خانم­ها

 

1-سوپرانو: زیرترین نوع صدای خانم­ها و کودکان

2-متسوسوپرانو: صدای متوسط خانم­ها و کودکان که نسبت به سوپرانو کمی بم­تر است.

3-کنترآلتو: بم­ترین صدای خانم­ها و کودکان. عمده دانش­آموزان در دوره­ی دبستان در این محدوده­ی صدایی می­خوانند.

4-تنور: زیرترین نوع صدای آقایان است، این محدوده صدایی در دانش­آموزان دوره­ی متوسطه و  اکثر آقایان متعارف است.

5-باریتون: صدای متوسط آقایان

6-باس: بم­ترین صدای آقایان، خوانندگان معدودی در این محدوده قادر به اجرا هستند.

آهنگ سازی:

   علم آهنگ­سازی در فرهنگ موسیقی کلاسیک شامل آشنایی با هارمونی، فرم، سازبندی (ارکستراسیون) و اصول ملودی نویسی است. فرد آهنگسازی که در بخش سرودهای دانش­آموزی به خلق اثر می­پردازد باید اطلاعات کافی در خصوص تکنیک استفاده از صداها در مقاطع مختلف سنی، قطعات چند صدایی وآشنایی کامل با گام­های ماژور و مینور را داشته باشد و از همه مهمتر به جهت غیرحرفه­ای بودن گروه­های دانش آموزی مهارت کافی در زمینه «تنظیم اثر» که بخش مهمی از یک قطعه موسیقی است را داشته باشد.  با توضیحات فوق، نمی­توان توقع داشت که اگر فردی تئوری موسیقی و سولفــژ را می­داند، بتواند آهنگ­سازی کند یا به صرف اینکه نوازنده­ی چیره­دستی است بتواند به ساخت آهنگ روی آورد، ممکن است یک ملودی زیبا نواخته شود و به لحاظ شنیداری زیبا و جالب باشد اما به لحاظ ساختار اگر با صدا ترکیب شود و تنظیمی بر آن نباشد یک اثر غیر متعارف و ناهنجار خلق می­شود. آهنگ سازی مقوله­ی بسیار مهم و پایه و اساس یک قطعه موسیقی محسوب می­شود.

 ساختار سرود

1.جملة مقدمه ( اورتور) : این جمله در اکثر آثار موسیقی وجود دارد. هدف کلی از آن آماده کردن ذهن شنونده برای بیان جمله­ ی اصلی است.

2.جمله اصلی : این جمله در سرودها به همراه شعر می­باشد، اهتمام در سادگی، روان بودن و پرهیز از یکنواختی و رعایت دقیق و مناسب تلفیق شعر با موسیقی و ارکستراسیون مناسب می­تواندنقش به­سزایی دربیانمفهوم و محتوای شعر ایفا کند.

3.جملات رابط : این جملات در سرود عمدتاً سازی یا آوایی است که هدف از این جمله ایجاد تنوع، پرهیز از یکنواختی و ملال، تنفس برای گروه همسرایان و رنگ­آمیزی متنوع می باشد.

4.جمله فرود: این جمله نقش فعل را ایفا می کند، به این معنی که خاتمه­ی یک اثر موسیقی است.

مراحل تمرین سرود:

1.انتخاب اعضای گروه سرود با برگزاری آزمون تست صدا، روخوانی، نغمه خوانی و درنظرگرفتن هوش و استعداد دانش­آموز و از همه مهمتر علاقه­مندی آنها به شرکت در گروه سرود.

2.انتخاب مکان تمرین مناسب و استفاده از یک سیستم صوتی با کیفیت و قوی که صدای موسیقی با کیفیت مطلوب پخش شود.

3.انتخاب یا سفارش شعر مناسب

4.انتخاب یا سفارش ساخت آهنگ مناسب بر اساس شعر

5.تمرینات اولیه بیان و صدا: به منظور استفاده کامل از صدای تک تک اعضاء در طی چند مرحله می­توان صدا را تقویت کرد، تمرین­های بیان مانند روخوانی صحیح و بلند شعرهای کتب درسی، بیان حروف و هجاهای بلند مانند «آ ، اَ ، اِ ، اُ، او ، ای» تمرین کلمات هجادار؛ تک خوانی اشعار و یا خواندن آهنگ­هایی که از رادیو و تلویزیون پخش می­شود.

6.خواندن شعر سرود به صورت ساده و بدون آهنگ و تکرار ان که نهایتاً باعث تسلط دانش آموزان بر شعر می­شود، همچنین معنا کردن شعر به زبان ساده و بیان هدف و موضوع شعر توسط مربی.

7.پخش سرود با یک سیستم صوتی قوی خصوصاً قسمت با کلام. ( چندین بار تکرار شود)

8.سرود را به چند قطعه تقسیم کنید.( مثل قطعه 1 و 2 و 3...)

قطعه اول را چندین بار تمرین کنید و پس از تسلط کامل گروه در خواندن این قطعه  به ترتیب به سراغ قطعات دیگر بروید.

9.گروه را به دسته­های 2 یا 3 نفری تقسیم کنید و هر گروه به دفعات سرود را در حضور بقیه اعضای اجرا کنند. این تمرین با 2 هدف انجام می شود:

الف ) مشخص شدن صدای ناهماهنگ (فالش).

ب) ایجاد اعتماد به نفس در تک تک اعضا.

10. استراحت کوتاه 5 دقیقه­ای در بین تمرین و ایجاد فضایی شاد و با نشاط در جلسات تمرین.

11. نظر دانش آموزان و  اعضای را در باره­ی شعر و آهنگ و نحوه­ی تمرینات جویا شوید.

12. ضبط سرود در حین تمرین و پخش آن می­تواند نکات مهمی را در باره­ی آن به دانش­آموزان و مربی گوشزد کند و معایب و محاسن برای ایشان آشکارتر خواهد بود.

13. اگر استفاده از فرم­های حرکتی به اصل خوانندگی گروه لطمه می­زند، حتماً از بکارگیری آن خودداری کنید و اکیداً استفاده نشود.

14. در آرایش و چیدن گروه دقت کافی به عمل آورید تا هم  تصویر زیبایی از گروه در ذهن بیننده به وجودآید و هم صدای مناسب در تمام نقاط سالن به شنونده منتقل شود.

15. در صورتی که مربی بخواهد در تمرین و اجرا نقش رهبری را ایفا کند، لازم است علایم قراردادی و رهبری و سایر موارد مربوط به رهبری را به طور دقیق به اعضای گروه توضیح دهد.

16. تمرینات به صورت ایستاده انجام شود زیرا سیستم تنفسی راحت­تر عمل می­کند.

17. قبل از اجرای اصلی یک یا چند نوبت سرود را در حضور معلمان و دانش­آموزان دیگر  اجرا کنید تا اعتماد به نفس در گروه تقویت شود و در زمان اجرای برنامه اصلی، گروه دچار استرس و فشار روحی نشود.

18. درزمان­اجرا از دخالت دیگران که در مجموعه­ی گروهی شما نیستند، جلوگیری کنید.

19. قبل از اجرا، مربی در سالن حضور داشته و کلیه شراط سالن ( صدا ، نور، ... ) را کنترل کند.

20. نحوه­ی ورود و خروج و ایستادن را که می تواند تأثیرات متفاوتی بر روی بیننده بگذارد، تمرین کنید...